Papuzie pióro

Bardzo lubię bajki dla dzieci i chętnie po nie sięgam. Na ogół czytam razem z córką, ale zawsze i ja mocno się wciągam w bajkowy, kolorowy świat, a do niektórych baśni i opowieści wracamy kilkakrotnie.

Tytułowa Tami, czyli Tamara Suremalk, mieszka razem z rodzicami i młodszym bratem w Kapadoclandii, odległej krainie, o której autorka pisze, że znajduje się ona “daleko stąd, za górami, rzekami, za morzem”. Tami ma dziesięć lat i jest zwyczajną dziewczynką. Chodzi do szkoły, uczy się, bawi, pomaga rodzicom w domu, a teraz, kiedy właśnie ją poznajemy, ma akurat wakacje. Najlepszym przyjacielem Tami jest nieco starszy od niej chłopiec – Rume, który mieszka niedaleko, więc dzieci często się ze sobą spotykają i razem bawią. Pewnego dnia Tami zostaje w domu sama i opiekuje się młodszym braciszkiem Borim. Chłopczyk pod jej nieuwagę wydłubuje pod łóżkiem siostry dziurę w ścianie. Tami z początku jest o to zła, ale później zauważa, że z dziury wpada do pokoju łuna światła. Zaniepokojona, ale jednocześnie zafascynowana owym dziwnym światłem, Tami zaczyna powiększać dziurę, aż nagle okazuje się, że za nią znajduje się duża, jasna grota. Grota emituje światło sama z siebie i Tami nie jest pewna, czy wejście do niej jest na pewno bezpieczne. Ciekawość jednak zwycięża i Tami zagląda do środka. Co tam znajdzie? I co ją tam spotka? Tami dzieli się swoim odkryciem z Rume i jeszcze jednym chłopcem – Keliem, po czym cała trójka postanawia odkryć tajemnicę groty. A grota, jak to na baśń przystało, skrywa wiele tajemnic i sekretów.

Dzieci przeżywają wiele ciekawych przygód, trafiają w kilka dziwacznych miejsc, poznają paru nietypowych mieszkańców krainy, których nigdy dotąd nie spotkali. Czary, magiczne księgi i zaklęcia towarzyszą im od prawie pierwszych kart książki aż do samego końca. Trzeba przyznać autorce, że wymyśliła ona świat zupełnie odmienny od wszystkich innych, jakie dotychczas w literaturze dla dzieci powstały. Tę odmienność widać wyraźnie od pierwszych słów bajki i w moim odczuciu jest to niewątpliwie zaleta. Sugestywne, bogate opisy, tworzą bajkową atmosferę i sprawiają, że dzieciom łatwiej będzie wyobrazić sobie miejsca, w których rozgrywa się akcja książki.

“W tym rajskim ogrodzie, pełnym ślicznych roślin, żyły dziwaki. Każdy z nich był wypaczeniem tego, co dzieci już znały i widziały. Dżdżownice jeździły na kółkach, były długie i wielkie jak kolejka wąskotorowa, żółwie miały długie nogi i chodziły w oficerkach (…). Ryby zamiast płetw miały ręce i nogi, ptaki nosiły okulary przeciwsłoneczne, raki zamiast szczypiec miały nożyczki i kosiły bordową trawę. Olbrzymie mrówki pospołu z termitami zbierały ją i układały w kopki. Pancernik miał emaliowany korpus i udeptywał ścieżki, jeżdżąc na gąsienicach”.

Wspólnie przeżywane przygody zbliżają dzieci do siebie, pokazują im, jaką potęgę ma magia przyjaźni, współpraca, wsparcie drugiej osoby oraz to, o ile łatwiej jest się zmagać z przeciwnościami losu, kiedy obok siebie mamy przyjaciela. Pod wpływem wielu zdarzeń, dzieci patrzą na różne sprawy zupełnie inaczej niż przedtem, dojrzalej, mądrzej, jednocześnie zachowując charakterystyczny dla dzieci pogląd, że tak naprawdę nic nie jest niemożliwe. Wystarczy tylko mocno czegoś pragnąć, by to coś się spełniło.

W książce nie brakuje specyficznych postaci takich jak: trochę napuszona pani Petra prowadząca sklep i wzruszająca, mądra babcia Fuoco, która pilnuje pieca. I właśnie babcia Fuoco jest zdecydowanie moją faworytką, jeśli chodzi o bohaterów “Tami (…)”. Kiedy dzieci ją poznają, babcia ciężko pracuje przy piecu. Dziwny i niecodzienny splot wydarzeń sprawia, że później jeszcze babcia pojawia się w treści, z czego osobiście bardzo się ucieszyłam. Babcia Fuoco to ciepła, przepełniona dobrocią osoba – wniosła do książki mnóstwo koloru i serdeczności.

“Dla babci Fuoco najważniejsze było, żeby dzieci się nie bały. Strach według niej nie był potrzebny, nie chciała, by dziewczynka zrywała się w nocy z powodu gnębiących ją koszmarów. Uważała, że dzieciństwo powinno być pogodne, radosne i szczęśliwe, jak bardzo długie święto, jak trwające kilkanaście lat Boże Narodzenie”.

Tami ma kilka marzeń, marzy o tym, by zobaczyć konie, marzy o tym, by śpiewać – w osobie Tami i jej pragnieniach swoje odbicie znajdą dziewczynki ośmioletnie i starsze, z pewnością będą uważnie, z zapartym tchem i z ciekawością śledziły jej losy i przygody. Myślę, że ją polubią, podobnie jak moja siedmiolatka, która z rozdziału na rozdział niecierpliwie czekała na dalszy ciąg.

Książka dzieli się na dwie części, ale szczerze mówiąc jakoś nie dociera do mnie podział zastosowany przez autorkę, bo ja bym podzieliła całość na przygodę dzieci w jaskini i na to, co działo się potem. To, co przeżyją dzieci po wejściu do groty, będzie miało ogromny wpływ na to, co wydarzy się potem w ich rodzinnych domach i we wsi oraz na to, jak zmienią się same dzieci. W moim odczuciu o wiele za krótko trwała przygoda w grocie w stosunku do tego, co wydarzyło się na kartach powieści później. Czułam spory niedosyt po przygodzie, a potem lekkie znużenie akcją po niej. Są to odczucia osoby dorosłej, bo z kolei moja córka nie miała uwag i książka podobała jej się w formie takiej, jaka jest. Obie troszeczkę żałowałyśmy, że w książce zabrakło kolorowych obrazków krainy, którą przemierzają dzieci. Autorka dodała wprawdzie do publikacji kolaże zdjęć własnego pomysłu, które, owszem, są udane, jednak ta książka aż się prosi o bogate, kolorowe, cudne ilustracje.

Było po drodze kilka zgrzytów, które uważałam za niepotrzebne zabiegi autorskie, ale nie wpłynęły one jakoś znacząco na odbiór powieści, więc pozostało mi je po prostu zaakceptować. Niestety pojawił się również błąd ortograficzny, którego zjawienie się w tekście – w moim mniemaniu – nie powinno w ogóle mieć miejsca, gdzieś jest też na moment zmieniony czas (z przeszłego na teraźniejszy). Pod koniec powieści nastąpił lekki chaos, po kilku statycznych, spokojnych rozdziałach, nagle wydarzyło się sporo naraz. Końcówka jakby urwana, mam wrażenie, że książka skończyła się nagle i za szybko, jakby zabrakło pomysłu na pełne zakończenie. Nie czytałam jeszcze drugiego tomu, więc zostawiam sobie otwartą furtkę i czekam na więcej, tak samo ciekawie, mam nadzieję.

“(…) w życiu jak w bajce: wszystko może się zdarzyć, urzeczywistnić. Marzenia mają (…) moc sprawczą. Mogą się spełniać, ale to zależy od nas”.

Korci mnie, by napisać coś o tytule. Otóż, wbrew tytułowi, Tami nie mieszka wcale w krainie koni. Tu, gdzie mieszkają dzieci, nie ma nawet koni, ludzie trzymają co najwyżej osły, które pomagają w gospodarstwie. Tami jednak z całego serca marzy o tym, by zobaczyć konie, by móc na nich pojeździć, by choć przebywać w ich pobliżu. Czy to marzenie się ziści? Przekonajcie się sami. Zachęcam do sięgnięcia po tę książkę, zwłaszcza jeśli macie dzieci w wieku od 8 do 13 lat. Podziemia Kapadoclandii odkryją przed nimi swoje czary i sekrety i na długo pozostaną w ich pamięci.

“Tami w krainie pięknych koni” to książka pełna nietypowych, ale zarazem ciekawych pomysłów autorki. Dzieci docenią kolorowe opisy i bogatą wyobraźnię pisarki. Z pewnością spodoba im się kraina pełna magii i dziwnych istot – mnie osobiście zauroczyły rybki w sweterkach. Książkę polecam z czystym sumieniem, ponieważ jest zupełnie nietuzinkowa i niespotykana. Ja w każdym razie chętnie sięgnę po drugi tom i z przyjemnością jeszcze spotkam się z Tami i jej przyjaciółmi.

*za książkę dziękuję wydawnictwu Novae Res

Na samym początku zostałam oczarowana i zauroczona okładką. Książka w swym zamyśle ma być kierowana do dzieci, więc tym bardziej chętnie po nią sięgnęłam. Moja córka ma siedem lat, czytamy mnóstwo, obie uwielbiamy książki magiczne, klimatyczne, takie, które nie przemijają zapomniane, a “Purpurowe Gniazdo” jest właśnie taką książką.

Zaczęłyśmy ją czytać jakoś na dwa tygodnie przed świętami, więc idealnie wpasowałyśmy się w atmosferę nadchodzących dni. Właśnie zbliżają się święta Bożego Narodzenia, wszystkie dzieci niecierpliwie wyczekują Mikołaja, a tu nagle Mikołaj oświadcza, że idzie na urlop. Znudziły mu się święta, znudziły się dzieci i rozdawanie prezentów, jest zmęczony i marzy o odpoczynku, a do tego elfy stale wypominają mu, że jest grubiutki i powinien iść na dietę, a nie objadać się ciasteczkami. Niestety pomimo namów przyjaciela Trolka, Mikołaj stawia na swoim i wychodzi z domu. Niestety zapomina o płaszczu, czym srogo obraża Piękną Zimę, a ta groźna i nieubłagana, karze go śnieżycą i zawieją. Las zamienia się w pełną niebezpieczeństw, mroźną krainę, stanowiącą dla Mikołaja zagrożenie życia.

“Nad lasem rozległ się potworny grzmot. Mikołaj stanął jak wryty. W tym samym momencie z nieba ruszyła lawina lodowych sopelków. Sople, jeden po drugim, z nieprzyjemnym świstem wpadały między gałęzie, przebijały się przez sosnowe igły i z zawrotną prędkością wbijały się w śnieg. Mikołaj odruchowo osłonił głowę rękami. Na próżno. Sopelkowe strzały dopadły także i jego. Po chwili Mikołaj wyglądał jak lodowy jeżyk – wielki, obsypany białym szronem, ze sterczącymi lodowymi kolcami na plecach. Nagle zrobiło się cicho. Mikołaj opuścił ręce. Wbite w ubranie sopelki pięknie pobrzękiwały. Mikołaj otrzepał się i rozejrzał się po lesie. Słońce dawno zaszło i Mikołaj dostrzegł tylko ośnieżone drzewa. Wtedy usłyszał chrzęst kroków”.

Wichura i mróz zastają Mikołaja przy Wielkim Dębie, wśród zwierząt, dzięki którym Mikołaj nie zamarzł w nocy. To one będą mu teraz towarzyszyły w dalszej wędrówce. Bo Mikołaj ma przed sobą niezwykle ważną misję. Otóż, jakiś czas temu Piękna Zima, która jest tyleż piękna, co i okrutna, uwięziła wszystkie ptaki i przez to teraz lasy są zupełnie nieme. Ptaki przebywają zamknięte gdzieś w Purpurowym Gnieździe, niestety nikt nie wie, gdzie się ono znajduje. Mikołaj postanawia odnaleźć gniazdo i uwolnić ptaki.

Równolegle z wątkiem dotyczącym Mikołaja autorka snuje drugi, o dziewczynce Marcysi, która właśnie czyta opowieść o… Mikołaju. Zatem czytamy z nią tę samą książeczkę. I nagle, w pewnej chwili, Marcysia odkrywa, że przeniosła się w świat czytanej przez siebie książki. My natomiast śledzimy teraz jej losy i losy Mikołaja, które idealnie się ze sobą splatają. Czy uda im się odnaleźć Purpurowe Gniazdo? Czy uda im się uwolnić uwięzione przez Piękną Zimę ptaki? W zmaganiach pomagać im będą zwierzęta: niedźwiedź, sarna, dzik, śnieżna pantera i kilka innych. W książce będziemy podróżować przez zimowy, zaśnieżony las, który autorka przedstawiła naprawdę pięknie i niezwykle malowniczo.

“Królowa nadal szalała. Była wszędzie i wszystkim. Była wiatrem, śniegiem i lodem. Była zimą. Bardzo wkurzoną zimą”.

Potencjalnymi odbiorcami książki pani Kraczkowskiej są dzieci, ale tak naprawdę to bardzo uniwersalna opowieść, w której również dorośli znajdą coś, co ich zaintryguje. To książka o potędze przyjaźni, o odwadze, o odpowiedzialności za innych. Bo nie zawsze można się odwrócić i odejść, zostawiając wszystko za sobą. Przyjaciele Mikołaja: troll Trolek, królik Chrupuś i renifer Ramon (czytane z francuska, z akcentem na ostatnią sylabę), ryzykują własnym życiem, by odnaleźć Mikołaja i pomóc mu. I wtedy właśnie Mikołaj uświadamia sobie, że nie może tak po prostu ich opuścić, nie może iść na urlop w chwili, kiedy tyle dzieci na niego liczy i na niego czeka. Do tej pory Mikołaj myślał tylko o sobie, teraz – po tym, jak pomogli mu przyjaciele – pojął, że bardziej od samego siebie, kocha swoich oddanych przyjaciół.

Bogate opisy, sugestywne i kolorowe, trafiają zarówno do młodego czytelnika, jak i do dorosłego.

“W pakowalni było najładniej. Wszędzie leżały zwoje kolorowego papieru, a z sufitu zwisały kotary złotych, srebrnych, czerwonych, niebieskich i zielonych wstążeczek. No i te wszędobylskie papierowe gwiazdeczki – były naprawdę wszędzie, bo musiały być pod ręką. Leżały na półkach, na stołach, na podłodze, kryły się w szufladach, wisiały na ścianach i suficie. Gdy tylko elf potrzebował gwiazdeczki, sięgał ręką i już ją miał!”.

Moja siedmiolatka zapytana o to, co najbardziej podobało jej się w książce, odpowiedziała, że tajemniczy klimat. Magia zawarta w opisach lasu i to, że nagle w książce znalazła się Marcysia, która z początku tylko czytała. Bardzo jej się również podobała cała akcja uwalniania ptaków, bo moja córka ogólnie kocha ptaki i wszystko, co lata. W domu zawsze były ptaki (obecnie mamy kanarka i planujemy drugiego ptaka), zimą obserwujemy całe rodziny sikorek, czyżyków, rudzików i grubodziobów przylatujących do karmnika, więc moje dziecko nie wyobraża sobie świata bez tych małych śpiewaków. Dla niej akcja książki to coś znacznie więcej niż tylko poszukiwanie Purpurowego Gniazda, dla niej uwolnienie ptaków było zadaniem kluczowym całości, bo ptaki mają być wolne i mają latać po Ziemi, śpiewać, zakładać gniazda w koronach drzew i dzielić się śpiewem z innymi mieszkańcami naszej planety. Dla niej ptaki są wyjątkowe, a biorąc jeszcze pod uwagę fakt, że uwalnia je Mikołaj – postać magiczna, kochana przez wszystkie dzieci, ciekawa i owiana delikatną mgiełką tajemnicy, uznała, że była to jedna z najciekawszych książek, jakie miała okazję czytać. Rzeczywiście po zakończeniu każdego rozdziału prosiła o kolejny i widać było, że opowieść mocno trafiła do jej serca.

“Uwolnione ptaki wznosiły się do nieba. Były tak szczęśliwe, że zapomniały, iż od bardzo dawna nie latały na wolności. Po kilku minutach radosnego machania skrzydłami osłabły i bez tchu opadły na kopułę Purpurowego Gniazda”.

“Purpurowe Gniazdo” to pierwsza książka wydana przez Novae Res kierowana do dzieci, z którą mam do czynienia i muszę przyznać, że firma wydawnicza bardzo się postarała. Twarda, lakierowana okładka, pełna kolorów, świątecznych akcentów, stare, drewniane okno i ptaki – trudno nie zwrócić na nią uwagi. W środku wyraźna czcionka oraz kolorowe ilustracje wykonane przez panią Kamilę Stankiewicz – ładne, sugestywne i barwne. Jest to coś, czego nie powinno zabraknąć w książce dla dzieci. Krótkie rozdziały, tematyczne, pomagają zorientować się w akcji i nie pozwalają zgubić się w dwóch liniach czasu, z którymi z początku mamy do czynienia.

W książce nie podobała mi się jedna rzecz. Otóż, postaci (głównie na początku), zbyt dużo krzyczą, zbyt wiele rzeczy zostaje wypowiedzianych podniesionym głosem. I dzieje się tak niezależnie od tego, co i kto mówi. Na szczęście później to się jakoś rozwiewa i już się takie sytuacje nie powtarzają. I wierzcie mi, jest to jedyny minus, jakiego się tutaj dopatrzyłam.

Ogólnie książka wywarła na mnie bardzo pozytywne wrażenie i cieszę się, że jest to początek trylogii zapowiedzianej przez Autorkę. Będę czekać z niecierpliwością na kolejne części. Pierwsza już stoi u mojej córki na półce, bo jak to napisała mi w dedykacji Autorka: “Każdy z nas jest Purpurowym Gniazdem”.

“Każdy z nas jest takim małym purpurowym gniazdem, bo w każdym z nas toczy się uwięzione życie. Sztuka polega na tym, aby to życie uwolnić.”

* za książkę bardzo dziękuję Autorce, Bożenie Kraczkowskiej
** wszystkie cytaty pochodzą z książki